photoshop dersleri
PHOTOSHOP KURS NOTLARI
Nedir, Nerelerde Kullanılır?
Grafik düzenleme yazılımları (Photo Editing Software), yeni bir resim oluşturmaktan daha çok var olan resimler üzerinde düzenlemeler yapmanıza yardımcı olan programlardır. Bundan dolayı içerdiği çizim araçları, kalem ve fırçadan çok, kesme kopyalama ve silme üzerine dayalıdır. Bu tip programlar iki resmin montajlanmasından var olan resim üzerinde değişiklik yapmaya, bozulmuş yıpranmış resimlerin tekrar oluşturulmasından yeni illustrasyonlara kadar bir çok alanda kullanılırlar. Bu programlar yanyana gelmemiş insanları aynı resim içinde göstermek, hiç gitmediğiniz yerlerde çekilmiş fotoğraflar oluşturmak, var olan arabanızın rengini değiştirmek ya da kendinizi zenci yapmak gibi eğlence amaçlı olarak da kullanılabilirler.
Photshop'a GenelBakış
Photoshop programı ilk başlatıldığı zaman karşınıza gelen çalışma ekranı üzerinde işlemleri daha hızlı yapabilmek için, çeşitli araçlara kısayollar, simgeler şeklinde yer alıyor. Sol tarafta yer alan araç çubuğu ile yer alan ufak pencereler resim durumu hakkında ve daha detaylı kullanım için yardım oluştururlar.
Araç Çubuğu (Tool Bar)
Photoshop kullanımı sırasında çalışma alanı üzerinde yer alan bu menü, resim üzerinde seçim, çizim yapma, silme işlemi gerçekleştirme, renk seçme ve tonu açma ya da koyultma, resim içinde çoğaltma, renk doldurma yapma, çizgi çizme, görüntüyü yumuşatma gibi ana işlevleri gerçekleştirmek için tüm araçları içerir.
Menu Çubuğu ( Menu Bar)
Her Windows programında olduğu gibi Photoshop'da da yer alan bu menü ile daha genel işlemler olan ve araçlar kadar çok sık kullanılmayan dosya işlemlerine, detaylı seçim araçlarına, resim renk ve boyut ayarlarına, resimlere efektler katabilmek için filtrelere ve görünüm ayarları gibi seçeneklere ulaşılabiliyor Bunların dışında yine çalışma alanı üzerinde yer alan diğer araç pencereleri ise az yer kaplaması amacıyla üçlü üçlü gruplanmış şekilde yer alır. Ayrı ayrı kartlardan oluşan bu menüler isteğe bağlı olarak tek tek de ekranda yer alabilir. Bunun için o menünün isminin bulunduğu başlık çubuğundan tutularak sürüklenip boş bir alana bırakılması yeterli olmaktadır.
Info-Options-Navigator Penceresi
Bu pencerede yer alan ilk kart olan Info imlecin ekran üzerinde bulunduğu pozisyonun x ve y koordinatları ile bu kordinatlardaki pixel'in hem RGB hem de CMYK olarak değerini verir. Eğer bir alan seçili ise, bu alanın yükseklik ve genişlik değerlerini belirtir.
Options kartı o an araç çubuğundan seçilmiş olan aracın seçeneklerini ayarlamanızı sağlar. Bu kartın içeriği seçili olan araca göre sürekli değişir.Navigator kartı çalışma alanını kolay bir şekilde ayarlamanız, belirtmeniz ve boyutlandırmanız için Photoshop 4.0'a eklenmiş bir araç. Buradan Zoom aracını kullanmadan doğrudan gerçek zamanlı olarak çalışma alanını ayarlayabiliyorsunuz.
Layers-Channels-Path Penceresi
Layers kartı, çalışılan resim üzerindeki katmanların ayrı ayrı izlenebilmesine ve gerekli ayarların yapılabilmesine olanak sağlar. Çalışılan resim üzerine eklenen her yeni resim ya da metin parçası ana resim üzerinde ayrı bir katman olarak yer alır. Yani resim ile kaynaşmaz ve istenildiği zaman Layers kartından silinerek resimden çıkarılabilir. Bu şekilde çalışmaya oldukça esneklik kazandırılmış olunur ve istenildiği zaman hatalı katman resim bozulmadan çıkarılarak hız kazanılması sağlanır.
Channels kartı özellikle profesyonel anlamda çalışan grafik atelyeleri ve matbaalar için oldukça faydalı bir araçtır. Bu araç yardımı ile CMYK ya da RGB olarak her bir renk kanalı üzerinde ayrı ayrı çalışma olanağı sağlanmış olur. Bu kart ile tek tek renklerin izlenmesi de mümkündür. Paths kartı, çalışılan resim dosyası içinde yer alan bir görüntünün ya da yazının vektörel anlamda belirlenmesi anlamına gelen Path'ler ile ilgili ayarlamaları içerir. Bu karttan bir Path içindeki alanı seçim haline getirme ya da içini seçili renk ile doldurma gibi işlemler yapılabilmektedir.
Color-Swatches-Brushes Penceresi
Color kartı, araç çubuğu penceresinden de ulaşılan renk seçimini yapabilmek için daha kısa bir yol içeriyor. Altta yer alan renk skalasından renk seçimi yapılabilmesinin yanında, RGB değerlerini girerek renk tayin etmek de mümkün oluyor.
Swatches kartı ise yine renk seçimi için bir menü. Yalnız burada sadece resim içerisindeki palette yer alan renkler bulunuyor ve zaten resim içinde olan bir renk seçimi yapılacaksa buradan yapmak daha kolay oluyor. Brushes kartı da Options kartında olduğu gibi seçili araca göre değişiyor. Silgi, fırça gibi her araç için ayrı bir boyut buradan belirleniyor ve bu seçim araçlara özgü olarak kalıyor. Değişik bir fırça oluşturmak ya da olan bir fırçanın özelliklerini değiştirmek için o fırçanın bulunduğu kutuya çift tıklayarak, ayarlar menüsüne girilip değişiklikler yapılabiliyor.
Actions Penceresi
Daha fazla araç olmadığı için bu kart pencere içinde tek başına yer alıyor. Ama çalışmada, özellikle de rutin işlemlerde oldukça fazla zaman kazandırıyor. Bu kart vasıtası ile çok sık yapılan ve birden fazla hareketten oluşan işlemler bir makro gibi kaydedilip, daha sonra tek bir tuşa basarak gerçekleştirilebiliyor. Bu kart ile bu hareketlerin kaydedilmesi, oynatılması, düzenlenmesi ya da silinmesi işlemleri yapılabiliyor.
Dosya İşlemleri :
Çalışılan işlerin kaydedilmesi ya da çalışılmak üzere işlerin açılması için Menü Çubuğu'ndaki File (Dosya) menüsü kullanılmaktadır. Mouse ile menüdeki File seçeneğine tıklandığı zaman dosya menüsü açılacaktır. Burada şu an için bizi ilgilendiren New, Open, OpenAs, Save, Save As, Save A Copy, Place, Export ve Import gibi dosya transfer seçenekleri olacak
Yeni Bir Resim Belgesi Oluşturmak
Bunun için File menüsünden New seçeneğini seçtiğiniz zaman, karşınıza oluşturacağınız yeni resim belgesinin özelliklerinin belirtileceği aşağıdaki gibi bir pencere açılacaktır.
Name ile belirtilen kısım yanına belgenin dosya adının girilmesi gerekiyor. İsim verilmemesi durumunda daha sonra kayıt sırasında da adlandırma yapılabilir. Onun hemen altında yer alan bölüm ile resim dosyasının boyutları cm, inch, pixel, point, picas ve column olarak ve çözünürlüğü de pixel/cm ya da pixel/inch olarak belirttikten sonra, renk modu da RGB, CMYK, Grayscale, Bitmap, Lab Color olarak mode kısmından ayarlanabiliyor. Siyah beyaz bir resim üzerinde çalışılacaksa, Grayscale uygunken renkli bir resim için diğer seçenekler tercih edilmeli. Özellikle çalışılan iş profesyonel olarak matbaada basılacaksa, daha uygun bir mode olan CMYK tercih edilmelidir.
Bu işlemler yapılırken oluşacak belgenin kaplayacağı alan da yukarıda temsili olarak belirtilecektir. Contents menüsünden arka plan rengini de beyaz, seçili renk ya da saydam olarak ayarlayıp, OK tuşuna tıkladığınız zaman, istenilen özelliklerde bir belge çalışma alanı üzerinde oluşacaktır.
Varolan bir resim belgesinin açılması
Düzenleme yapmak için sabit diskinizde bulunan bir dosyanın açılabilmesi gerekiyor ve bunun için yine File menüsü içinde iki adet seçenek yer alıyor: Open ve Open As. Eğer açmak istediğiniz dosyanın uzantısı yani formatı (gif, jpg, bmp, pcx, tif, tga gibi) belli ise, Open seçeneğini kullanarak bu dosyaları açabilirsiniz. Bu seçeneği seçtikten sonra, karşınıza gelen pencere içinden bakılacak yer kısmında resim dosyasını sabit diskinizde bulun, seçin ve daha sonra da Open(aç) tuşuna basarak yükleyin. Eğer dosyanın uzantısı yoksa ya da değiştirilmişse, ama türü biliniyorsa, bu durumda Open As seçeneğinin kullanılması gerekir. Yine Open seçeneğinde olduğu gibi, dosya sabit diskte bulunduktan sonra, dosya açılmadan önce, bu sefer altta yer alan Open As seçeneğinin yanından dosyanın türünün belirlenmelidir. Böylelikle Photoshop'un tanıyamayacağı dosya formatı kullanıcı tarafından belirtilmiş olur ve dosya açılabilir.
Çalışılmış dosyaların kaydedilmesi
Üzerinde değişiklik yapılmış dosyaları kaydetmek için File menüsünde 3 ayrı seçenek yer alıyor: Save, Save As ve Save A Copy. Özellikle üzerinde çalışılan resim dosyasının başka bir kopyası yoksa, Save seçeneğinin kullanılmasından kaçınılması gerekir. Çünkü Save seçeneği çalışılan dosyayı tekrar aynı adla eski dosya üzerine kaydedecektir. Save As seçeneği ile ise dosyaya farklı bir ad verme imkanı doğmuş oluyor. Save As denildiği zaman açılan pencereden dosyayı kayıt edeceğiniz klasörü ve dosya adını seçtikten sonra, altta yer alan Save As seçeneği yanından hangi formatta kayıt edileceğinin belirtilmesi ve Save (Kaydet) tuşuna tıklanması kayıt için yeterli oluyor. Seçilecek kayıt formatlarının sayısı ise, doğrudan çalışılan dosyada katman katman olup olmaması ve renk modu ile doğrudan ilintili. Belirli renk modlarında çoğu format kapalı duruma geçerken, katmanlar ile çalışma durumunda tek açık olan format ise Photoshop'un kendi formatı olan PSD'dir. Bu gibi durumlarda çalışılan dosyanın yapısını bozmadan istenilen formatta kayıt yapabilmek için Save A Copy seçeneğinin kullanılması gerekiyor. Bu seçenek ile birlikte açılan pencerede en altta yer alan "Flatten Image" ve "Don't Include Alpha Channels" kutucuklarının işaretlenmesi ile istediğiniz formatta kayıt şansına tekrar kavuşulabiliyor.
Tüm kayıt pencerelerinde yer alan "Save Thumbnail" kutucuğu ise resim dosyası ile birlikte ön izlemesinin de kaydedilmesini sağlıyor. Böylece Photoshop içinden Open ya da Open As pencerelerinde dosyaların seçimi durumunda, açılmadan alt kısımda bir ön izlemesi yer alabiliyor.
Seçim Araçları ile Çalışmak
Tüm programlarda Düzen menüsünde standart olarak yer alan kesme, kopyalama, yapıştırma ve silme işlemlerini resimler üzerinde de gerçekleştirebilirsiniz. Her zaman üzerinde çalıştığınız resmin tamamını kullanmazsınız ve işinize yarayan kısmı diğerlerinden ayırmanız gerekebilir. Ya da yaptığınız bir değişikliğin sadece belli bir bölümde etkili olmasını isteyebilirsiniz. Bu ve benzeri işlemleri gerçekleştirmek için Photoshop'ta Edit (düzen) menüsündeki Cut (kes), Copy (kopyala), Paste (yapıştır) ve Delete (sil) seçenekleri ile birlikte Araç çubuğunda yer alan seçim araçlarını da iyi kullanmak gerekir. Araç Çubuğunda yer alan 3 seçim aracının yanında bunların altında saklı olarak 5 ayrı alt araç da bulunur.
Marque Aracı
En üstte yer alan seçim araçları arasında sol üst birinci sırada geometrik şekillerde düzgün olarak seçimler yapabilmenizi sağlayan Marquee aracı bulunur. Default olarak dikdörtgen şeklinde seçimler yapabilmenize olanak sağlayan bu araç üzerinde fare'nin sol tuşunu basılı tuttuğunuz takdirde, diğer geometrik seçim şekillerine de ulaşılabilirsiniz. Dikdörtgen, daire, dik ve yatay kolon seçim şeklinde yer alan dört şeçim dışında, resmi kırpmanıza yarayan Crop aracına da buradan ulaşılabilirsiniz.
Alanı seçmek
İstediğiniz geometrik şekli belirleyin. Daha sonra çalışma alanı üzerinde şekle bağlı olarak ilk noktaya imleci getirip farenin sol tuşuna basılı tutarak diğer noktaya kadar sürükleyin. Böylelikle istediğiniz alan seçilmiş olur. Bundan sonra yapacağınız tüm işlemler sadece bu alan için geçerli olacaktır. Seçimin kenarları kesikli çizgi ile belirlenecek ve bu alan dışında yeni bir seçim yapana kadar ya da CTRL-D tuş kombinasyonu ile ile seçimi iptal edene kadar bu alan geçerliliğini sürdürecektir.
Seçimi taşımak
Seçili alan sabit olmayıp fare ile istenilen yere taşınabilir ve resim bundan etkilenmez.. Sadece seçimi taşıyabilmek için seçili alan içinde farenin sol tuşuna basılı tutup sürüklemek yeterli olmaktadır. Eğer seçili alanı kesip taşımak istiyorsanız, CTRL tuşuna basılı tutarken aynı işlemleri gerçekleştirmeniz gerekecektir. CTRL tuşu ile beraber ALT tuşunun da kullanımı durumunda seçili alan klonlanacaktır.
Seçime ekleme, çıkarma yapmak
Çalışılan resim üzerinde var olan seçime yeni bir alan eklemek için SHIFT tuşuna basılı iken seçimin yapılması gerekir. Bu durumda fare imleci buna göre artı şeklini alacak ve eski seçim korunurken yenisi buna eklenecektir. Çıkarma yapmak için seçim sırasında ALT tuşunun basılı tutulması gerekir. Bu durumda seçimden çıkarılan bölge dışında yine eski seçim korunacaktır.
Seçimin başlangıç noktasını belirleme
Seçim anında, tüm geometrik şekiller için geçerli olacak şekilde seçimin şeklin kenarında mı yoksa orta noktasın da mı başlayacağını belirtmek için önce ilk noktayı belirlemek üzere farenin sol tuşuna basın. Daha sonra ALT tuşuna basılırsa, orta nokta başlangıç noktası olarak alınacaktır. Default olarak hep kenar noktalar kabul edilmektedir. Kare ya da daire şekillerinde, yani bire bir seçim yapabilmek için de yine biraz önceki gibi SHIFT tuşuna basılı tutarak seçim işleminin yapılması gerekir.
Seçimin yeniden boyutlandırılması
Seçim halen aktif durumdayken CTRL-T tuşlarına basıldığında aynı Crop aracında olduğu gibi seçim kenarlarındaki kutucuklar vasıtası ile yeniden boyutlandırılabilir ve döndürülebilir. İşlem sonrası herhangi başka bir araç seçimi durumunda veya seçimin içine çift tıklama yoluyla yeni boyut onaylanabilir. Yalnız bu işlem sırasında seçili alan içinde bulunan resim de bundan etkilenecektir.
Marque araç özellikleri
Daha önce de bahsedildiği gibi, her bir araç seçimi ile değişen özellikler penceresi Marquee aracı için de birkaç ekstra özellik içerir. Özellikler penceresinden de seçimin geometrik şeklinin ayarlanması mümkün olur; bunu Shape seçeneği ile gerçekleştirebilirsiniz. Onun hemen altında yer alan Style seçeneği ile, seçimin serbest mi, belirli bir oranda mı, yoksa sabit mi olacağı türünden ayarlar yapılabilir. Serbest stil seçiminde seçim alanı fare hareketinize bağlıyken oranlı seçimde seçimde sizin belirteceğiniz bir oranda kısıtlanacaktır. Sabit seçimde ise seçim alanı belirteceğiniz ölçülerde kilitlenecektir. Bu son seçenek, özellikle aynı boyda yapılması gereken çoklu seçimlerde oldukça işe yaramaktadır. En altta yer alan Feather seçenği ise, seçimin kenarlarının yuvarlaklığını belirler. Değer arttıkça, seçilen alan kenarları içeri doğru yumuşar. Aşağıda Feather'sız ve 15 değerindeki Feather'lı iki seçimin farkı görülebilir.
Resmi kırpmak
Marquee aracı içinde saklı olarak yer alan en son araç Crop, bir resmi istenilen boyutlarda kesmeye yarar. Burada seçim dışında kalan alan tamamen atılır. Diğerlerinden farklı olarak, seçim yapıldıktan sonra da seçimin kenarlarında yer alan kutucuklar vasıtasıyla yeniden boyutlandırma ya da döndürme yapılabilir. Boyutlandırma için kutucukların tam üzerinden, döndürme yapmak için ise hemen biraz yanından tutulması gerekir. Gerekli ayarlamalar yapıldıktan sonra, seçimin içine çift tıklandığı zaman resim istenilen boyutlarda kırpılacaktır.
Lasso aracı
Marquee'nin hemen altında yer alan bu araç, düzgün kenarlara ve köşelere sahip olmayan alanların seçimi için tasarlanmış. Saklı aracı ile birlikte iki araçtan oluşuyor. Default olarak seçili gelen Lasso aracıyla tamamen fare kullanılarak serbest seçimler yapılabilir. Burada da diğer seçim aracında olduğu gibi tüm klavye kısayolları geçerliliğini korur. Seçimdeki farklılık dışında değişiklik içermez.
Alanı seçmek
Farenin sol tuşuna basılı tutarak serbest hareket ile istenilen şekilde bir alanın seçilmesi mümkün olur. Farenin tuşu bırakıldıktan sonra, ilk seçilen nokta ile son nokta arası düz bir çizgi ile birleştirilir. Bu yüzden ilk başlangıç noktasına yakın bir yere kadar seçili alanı kapamak size daha yumuşak bir alan sağlayacaktır.
Poligon Lasso aracı
Lasso aracı kadar serbest olmayan, ancak kullanımı daha rahat olan bu araç ile daha vektörel seçimler yapabilirsiniz. İlk başlangıç noktasından sonra tek tek noktalar belirlenir ve tekrar başlangıç noktasına gelindiği ya da farenin sol tuşuna çift tıklandığı zaman poligon seçim kapanabilir. Tekrar başlangıç noktasına gelindiyse imlecin değişmesi ile anlaşılabiliyor. Bu durumda imlecin hemen altında bir "o" harfi beliriryor.
Lasso araç özellikleri
Oldukça sade olan özellikler penceresinde sadece daha önce bahsettiğimiz Feather ile Anti-Aliased özelliği yer alıyor. Anti-Aliased seçeneğinin açık olması, kesme, kopyalama ve yapıştırma sırasında kenarlarda bir yumuşaklık oluşturuyor ve montaj sırasında iki resim arasındaki farklılığı ortadan kaldırarak işleri kolaylaştırıyor.
Magic Wand aracı
Çalışma prensibi olarak diğerlerinden farklı olan bu araç ile belirli bir renk tonuna yakın renkler toplu olarak seçilebiliyor. En çok da belirli bir renk arasından bir şeklin çıkarılmasının gerektiği durumlarda işe yarayan araç için renk derinliğini ayarlamak da mümkün oluyor. Seçim konusunda geçerli olan klavye kısayolları burada da geçerliliğini koruyor.
Alanı seçmek
Aşağıdaki örnekte de görüldüğü gibi belirli tek ton renklerde fazla sorun çıkmazken, birbirine oldukça uzak tonlardaki aynı renk için seçimde epey dikkatli olmak gerekebiliyor. Resim üzerinde yer alan, seçmek istediğiniz renk tonuna sahip alana tıklamak seçim için yeterli oluyor. Birbirine değen aynı renkteki bölglerin tamamı seçilmilş oluyor.
Magic Wand araç özellikleri
Burada en çok kullanacağınız özellik mutlaka Tolerans olmalı. Burada, vereceğiniz değere göre renk tonları yelpazesinin aralığını belirleyebilirsiniz. Artan değer daha fazla renk tonunun seçimine neden olacaktır. Daha ufak değerlerde ise, sadece çok yakın renk tonları seçilecektir. Aşağıda iki farklı tolerans değerinde aynı Degrade üzerinde elde edilen sonuç görülmektedir.
Selection Menüsünde Ekstra Seçim İşlemleri
Feather: Daha önce de bahsedildiği gibi, seçimlerin kenarlarına yumuşaklık vermek için kullanılan bir araçtır. Verilen değer büyüdükçe, seçim dışarıya doğru büyür ve yumuşar. 5-15 arası değerler ideal sonuçlar verir.
Modify-Border: Seçim çevresinde piksel cinsinden verilen değer kadar bir çerçeve oluşturur.
Modify-Smooth: Seçim kenarlarında piksel cinsinden verilen değer kadar yumuşatma yapar.
Modify-Expand: Seçimi piksel cinsinden verilen değer kadar her taraftan büyütür.
Modify-Contract: Seçimi piksel cinsinden verilen değer kadar her taraftan küçültür.
Grow: Seçimi bir miktar genişletir. Similar: Benzer renktekileri seçime katar.
Seçimler üzerine diğer yardımcı klavye kısayolları
Tüm resmi seçmek için CTRL-A Tüm seçimleri kaldırmak için CTRL-D Resim üzerinde seçili alan dışında kalan alanı seçmek için yani seçimin tersini almak için SHIFT-CTRL-I
Kes, kopyala yapıştır
Son olarak seçim işlemleri ile oldukça fazla kullanılan bir diğer menü de Edit (düzen) menüsü. Bu menüyü kullanarak seçimini yaptığınız bir alanı kopyalayabilirsiniz. Bunun için Edit-Copy'i seçmeniz yeterli olacaktır. Aynı menüde yer alan Cut (kes) seçeneği ise seçili alanı hafızaya atarken görüntüden tamamen temizler. Paste (yapıştır) komutu ise hafızaya atılmış olan görüntüyü resim üzerine oturtur. Seçili alanı silmek istiyorsanız Clear (sil) komutunu kullanabilir ya da doğrudan klavyeden Del tuşuna basabilirsiniz. Yapıştıracağınız her resmin yeni bir Layer olarak tanıtılacağını da unutmayın.
Çizim Araçları ve Çizgiler
Tümüyle bir resim düzenleme yazılımı olan Photoshop dahilinde bulunan çizim araçları daha önce de belirttiğimiz gibi kesinlikle sıfırdan bir resim yaratmak için yeterli değildir. Sadece resim içindeki bazı eksikleri kapatarak rötuş yapmak, çeşitli görsel efektler yaratmak, alan doldurmak gibi düzenleme işlemlerine yardımcı olmak amacıyla kullanılırlar. Araç çubuğunda bununla ilgili olarak beş adet araç bulunur.
Sprey boya, fırça, kalem, çizgi ve doldurma aracından oluşan bu set daha sonra detaylı olarak anlatılacak. Fakat resim üzerinde çalışmaya başlamadan önce Photoshop ile ilgili birkaç ayarı değiştirmenizde yarar var. Çok gerekli olmasa da, çalışma sırasında çizim ve düzenleme araçlarının nerede olduğunu ve boyutunu daha iyi görebilmek ve rahat çalışabilmek için bu düzenlemeler yapılabilir.
Daha Gerçekçi Fırçalar İçin Ayarlar
Photoshop kurulduğu anda kullanıcıya standart çizim ve boyama imleçleri sunar. Bunlar seçilen çizim aracı boyutuna göre boyut değiştirmezler ve hep sabit kalırlar. Gerek boyama ve silme, gerekse seçim işlemlerinde zorluklar çıkaran bu özelliği değiştirmek için, Photoshop’ınızın File menüsünden Preferences bölümüne girmeniz gerekiyor. Burada yer alan Displays & Cursors alt seçeneğini seçtiğiniz zaman imleç ayarlarını en altta şekilleriyle birlikte görebilirsiniz.
Çizim ve boyama araçları için sol alttaki seçeneği Standard’dan Brush Size’a getirmeniz gerekiyor. Diğer araçlar için ise onun sağındaki menüden Precise’ı seçiyorsunuz. Buradan OK tuşu ile çıktığınız zaman, artık seçili aracınız seçtiğiniz fırça boyutunda görülecek ve yanlış silme ve boyama sorunlarından kurtulacaksınız.
Çizim Araçları AirBrush Tool (Sprey Boya)
Grafitti (duvar yazısı) tarzı çalışmalar yapmak için kullanılabilecek en iyi araçlardan biri olan Sprey Boya aracı neredeyse gerçeğine yakın bir etki yaratmaktadır. Bunun için önce Araç Çubuğu’ndan AirBrush’ı seçiyorsunuz. Sonra açmış olduğunuz bir resim veya boş sayfa üzerinde, imleci sanki gerçek sprey boya ile boyuyormuş gibi gezdirmeniz yeterli olacaktır.
Mouse tuşunu basılı tuttuğunuz sürece boyama yapılacak ve aynı bölgeden tekrar geçildiğinde yaratılan etki artarak devam edecektir. Verilen etkinin derinliği Mouse’un hareket hızına da bağlıdır. Yavaş hareketler hızlı hareketlere göre daha koyu bir etki bırakacaktır. Her araç seçilişinde seçime göre değişen Options menüsü bu araç için de birçok özellik sunar.
“Pressure” olarak adlandırılan etki yüzdesi spreyimizin ekran üzerine ne kadar boya püskürteceğini belirler. Default olarak 50 civarında değere sahip olan bu seçenek yükseltildikçe daha yoğun bir püskürtmeye yol açar. Onun altında yer alan “Fade” seçeneği aktif duruma getirildiği zaman, bir Mouse kliklemesiyle yapılacak çizim boyutu ayarlanabilir.
Verilecek değer doğrultusunda yoğunluk azalarak boyama sürdürülecek ve sona erecektir. Böylece daha gerçekçi etkiler yaratılabilir.
Örneğin 15 olarak verilecek bir değerde boyama 15 birim sonra yok olarak sona erecektir. Bu şekilde sona ermesinin nedeni, burada yer alan bir başka ayarın saydam (Transparent) olarak seçilmiş olmasıdır. Bu seçeneği Background olarak değiştirirseniz, boyamanın ön plan renginden zemin rengine doğru gittiğini göreceksiniz. Sprey Boya ayarlarında yer alan seçeneklerden “Boyama Modu” ise diğer çizim araçlarında da aynı olduğu için ayrı olarak anlatılacaktır.
PaintBrush (Fırça)
Sprey boya aracı ile aynı mantıkta çalışan bu araç, diğerinden daha koyu bir etki bırakır. Bu gerçek bir sprey ile fırça arasındaki fark ile kıyaslanabilir. Photoshop içinde çok fazla kullanılmayan bu aracı kullanarak ufak rötuşların dışında yapılacak pek bir şey yoktur.
Mouse tuşu basılı tutulduğu sürece, yapılan çizim yoğunluğu hep sabit kalır, yani hıza göre değişmez. Ancak kalem aracına göre de daha yumuşak bir çizim elde edilebilir.
Paintbrush aracının ayar kutusu da Airbrush’ınkine birkaç ayar dışında oldukça benzer. Yalnız burada “Pressure” yerini alan “Opacity” seçeneğinden boyamanın saydamlığı ayarlanabilir. Yüzde 100 değer tam opaklık sağlarken, daha düşük değerlerde saydam boyama yapılabilir. “Fade” seçeneği Airbrush’taki ile aynı mantıkta çalışır.Ayarlar menüsünde en altta yer alan Wet Edges ise fırça darbelerine daha ıslak bir görüntü vermek için kullanılır. Aktif duruma getirildiği zaman fırça ile boyamalarda zemin tam olarak kapatılmaz ve hafif bir saydamlık oluşur. Boyama Modu gibi ortak olan diğer ayarlara daha sonra yer verilecektir.
Pencil Tool (Kalem) Adından da anlaşıldığı üzere tamamen serbest çizime yönelik olan bu araç daha önce anlatılan diğer çizim araçlarından farklı olarak daha keskin hatlara sahip bir etki yaratır. Sanki bir kalemle çiziyormuş gibi kullanabileceğiniz bu araç pek fazla kullanılan bir araç değildir. Çizim sırasında çizim yoğunluğu bu araçta da sabittir.Neredeyse bütün çizim araçlarında birbirine çok benzeyen ayarlar menüsü ufak bir fark ile burada da aynıdır. Tek fark en altta yer alan seçeneğin Auto Erase olarak değişmiş olmasıdır.
Auto Erase seçeneği aktif durumda iken, ön plan rengi (Foreground) ile boyanmış yerler tekrar boyanırsa, zemin rengi (Background) ile değiştirilecektir. Boyanmamış bölgeler
içinse standart boyama işlemi uygulanacaktır. Burada yer alan “Fade” ve “Opacity” özellikleri ise daha önce anlatılan çizim araçlarındakilerle aynıdır. Ayarlar menüsünde sürekli kapalı olan “Stylus Pressure” seçeneği ise ancak işaretleme aracı olarak Mouse yerine, basınca duyarlı kalem kullanılması durumunda aktif olmaktadır. Bu yüzden üzerinde durulmayacaktır.
Line Tool (Çizgi)
Bir çizim aracı olmasına rağmen diğerlerinden hem kullanım yönü hem de ayarlar menüsü olarak oldukça farklıdır. Düzgün çizimler yapmak için kullanabileceğiniz bu araç ile serbest çizim yapmak pek mümkün olmaz.
Çizgi ayarları ise diğer çizim araçlarından “Opacity” ayarı dışında tamamıyla ayrılır. Bu menüde yer alan “Line Width” seçeneği çizginin kalınlığını belirler. Hemen onun yanındaki “Anti-Aliased” seçeneğinden çizginin kenarları yumuşatılır ya da yumuşatılmaz.
Aktif duruma getirmek ise daha iyi bir etki sağlar. Hemen bunun altındaki “Arrowhead” seçeneği çizginin başına ya da sonuna ok ekleyebilmenizi sağlar. “Start” ve “End” seçenekleri sırasıyla çizginin başına ve sonuna ok ucu ekler. Bu iki seçenekten biri işaretlendiği zaman, Shape tuşu da aktif duruma geçer. Ok boyutu ve şekli isteğe bağlı olarak buradan ayarlanabilir.
Yukarıdaki şekilde çizgilerden:
* 1 numaralı çizgi bir piksel kalınlığında standart bir çizgiyi temsil ediyor.
* 2 numaralı çizgide çizgi kalınlığı 5 piksel olarak belirtilmiştir.
* 3 numaralı çizgide 5 piksel çizgi kalınlığında Anti-Aliased seçeneği aktif duruma getirilmiştir.
* 4 numaralı çizgide 3 numaralı çizginin sonuna (End) ok eklenmiştir.
* 5 numaralı çizginin iki tarafına da ok eklenmiştir.
* 6 numaralı çizgide Shape menüsünden Width (genişlik) yüzde 500’den yüzde 250’ye indirilmiştir.
* 7 numaralı çizgide ise yine Shape menüsünden Length (uzunluk) yüzde 1000’den yüzde 500’e indirilmiştir.
* 8 numaralı son çizgi örneğinde ise ok uçlarına Shape menüsünden belirtilen bir derecede iç bükey eğim verilmiştir.
Paint Bucket Tool (Doldurma)
Seçili herhangi bir alanı doldurmak için kullanabileceğiniz bu araç, kenarları başka bir renk veya seçimle belirlenmiş bölgeleri yine seçilmiş bir ön plan ya da zemin rengi ile doldurabilir. Bunun için doldurma yapılacak alanın iyi belirlenmiş olması gerekir. Bir şekilde tam sınırlandırılmamış alanlar taşmaya neden olabilecektir. Ayrıca doldurma işlemi önceden belirlenmiş tolerans değerlerine göre yapılacağından, bunları da çok iyi saptamak gerekir. Boyanmak istenen alan renginden çok farklı olan değerler doldurma dışı kalabilir.
Doldurma aracı ayarlarında yer alan Tolerans doldurulacak alanın genişliğini belirleyen değerdir. Buraya girilen değer yükseldikçe, daha geniş bir renk tonu yelpazesindeki alan doldurulacaktır. Bunun altında yer alan
Contents menüsü alanın belirli bir renkle mi yoksa şekille mi doldurulacağını belirler. Sample Merged biraz daha profesyonel kullanıma hitap eden bir ayardır. “Layer’lar (katmanlar) ile çalışmak” bölümünde anlatılacaktır. Doldurma işlemi, diğer bütün katmanlar gözönüne alarak yapılır ve diğer katmanlarda dolu olan kısımlarda sınır olarak kabul edilir.
Çizim Araçlarının Genel Özellikleri
* Tüm çizim araçlarında çizime başladıktan sonra SHIFT tuşuna basılması yoluyla 45 derecelik açılarda düzgün çizimler yapılabilir.
* Ayrıca çizgi ve doldurma aracı dışındaki çizim araçlarında, bir sonraki çizime başlamadan önce SHIFT tuşu kullanımı ile çizime kalınan yerden devam edilebilir.
* Yine tüm çizim araçlarında geçerli olmak üzere, renk seçimi, araç değiştirmeye gerek duyulmadan ALT tuşuna basılarak yapılabilir. Bu durumda imleç şekil değiştirecek ve renk tercihinde bulunabileceksiniz.
Çizim Araçları Ortak Ayarları
Diğer birçok ayarın yanı sıra çizim araçları ayarları içinde de ortak olarak yer alan bu araç, boyama işlemi sırasında takip edilecek yöntemi belirlemek için kullanılır.
On sekiz değişik boyama metodu içinde Default olan “Normal” seçili olduğu zaman, standart boyama yapılacaktır. Diğerlerinin etkileri aşağıdaki resimde açık olarak belirtilmiştir. Resimde turuncu üzerine mavi renk çeşitli boyama metodlarıyla test edilmiştir.
Fırçalar ve Fırça Ayarları
Tüm çizim araçlarında ve diğer araçlarda geçerli olan ve boyutları ayarlayabileceğiniz bu araçta on beşin üzerinde fırça şekli hazır olarak bulunmaktadır. Tamamı daire şeklinde olan bu fırçaların yanına yenilerini eklemek ve daha iyi çizim etkileri yaratmak için boş bir yere, var olan bir tanesini değiştirmek için de onun üzerine sağ tuş ile tıklayıp Brush Options’ı seçmeniz gerekiyor. Burada Diameter değeri yarı çapı belirlerken, artan Hardness değeri de fırçanın yumuşaklığını azaltır.
Spacing değeri de bir sonraki fırça darbesi ile arasındaki boşluğu belirler. Daha detaylı fırça şekli için sol altta yer alan fırça şekli üzerinde kalınlık ve açı değerleri gerçek zamanlı olarak ayarlanabilir. Çizim araçlarını kullanılabilir kılan bu farklı fırçalardır. Örneğin aşağıdaki resim sadece farklı fırça türleri kullanılarak yaratılmıştır.
Yardımcı Çizim Araçları
Yardımcı çizim araçları olarak tanımlayacağımız bu araçları aslında diğerlerinden keskin bir çizgi ile ayırmak doğru olmaz. Doğrudan çizime yönelik olmasalar da, çizim üzerine büyük etkileri vardır. Eraser (silgi), Type (metin), Gradient (degrade), Eye Dropper (renk seçici) gibi araçlardan oluşan bu gruptaki Type ve Gradient araçları hariç olmak üzere, diğerleri daha çok Photoshop’un asıl görevi olan yeniden düzenlemeye yönelik oldukları için basit düzenleme araçları olarak da nitelendirilebilirler.
Eraser (Silgi)
Hatasız kul olmaz. Çizim yaparken ne kadar dikkatli çalışırsak çalışalım, eninde sonunda mutlaka bir hata yaparız. Düzeltmek için silgi en iyi araçtır. Photoshop’ta da gerçek hayattakine yakın bir işlev gören, fakat daha çok özellik barındıran bir silgi yer almakta. Tamamen silmekten çok, var olanın üzerinde düzenleme yapmaya yönelik olarak kullanılan bu araç ince rötuşlar yapılması gereken durumlarda Cut ve Clear komutları ile Delete tuşunun sağlayamadığı hassasiyeti sağlayabiliyor.
Silgi aracı aslında arkaplan rengi kullanarak boyama yapan bir çeşit fırçadır. Bunun ile imlecin bulunduğu yerlerdeki renkler arka plan rengi ile değiştirilerek silme etkisi yaratılıyor. Standart olarak beyaz olan arkaplan rengini değiştirerek, daha farklı silgi etkileri yaratabilirsiniz. Araç çubuğundan silgi ikonuna çift tıkladığınız zaman araç seçenekleri de silgi seçenekleri şekline dönüşecektir. Silginin boyutu ve şekli ise, aynı fırçalarda olduğu gibi yine Brushes (fırçalar) kartından ayarlanabilir. Burada kolay temizlik için bir adet Erase Image tuşu bulunur.
Buna tıklayarak tüm şekli olduğu gibi temizleyebilirsiniz. Seçenekler penceresinde daha önceden tanıdığımız Fade ve Wet Edges seçenekleri de bulunuyor. Bunların silgi için yaptığı etkileri deneyerek görebilirsiniz. Seçenekler arasında yer alan Opacity değeri silginin yapacağı etkinin değerini belirler. Yüksek değerler daha temiz bir silme işlemi sağlar. Standart olarak, Paintbrush seçili olarak gelen Pull-Down menüden Airbrush, Pencil ve Block fırça gibi türlerden birini seçmek de mümkün olur.
Böylelikle ters renkli boyamayı, yani silmeyi, istediğiniz fırça türleri ile yapma şansına erişiyorsunuz. Silgi ile ilgili önemli özelliklerden biri de Erase To Saved seçeneği. Bu seçenek seçili olduğu zaman, yapılan tüm silme işlemlerinde imlecin bulunduğu yerdeki pikseller arka plan rengi ile değil, çalışmanın en son kaydedilen şekli ile yer değiştirecektir. Böylelikle sadece yapmış oluğunuz yanlışı düzeltirken, resmi baştan açıp yapılan hataya kadar olan değişiklikleri yeniden düzenleme zahmetinden de kurtulmuş oluyorsunuz.
Type (Metin Aracı)
Çalışmalarınız sırasında şekiller ile birçok şeyi anlatabilseniz de, mutlaka yazılı bir metine ihtiyaç duyduğumuz zamanlar olur. Araç çubuğunda yer alan “T” şeklindeki simge bize bunu sağlar. Düz metnin dışında, diğer çeşitli araçlardan yardım alınarak birçok hoş yazı stili bu araç ile sağlanabilir. Seçeneği araç çubuğundan aktif duruma getirdikten sonra, çalışma alanı üzerinde herhangi bir yere tıklandığı zaman bir pencere açılacaktır. Burada en üstte yer alan dört satır, karakter ile ilgili özellikleri ayarlamanıza yardımcı olacaktır. İlk satırdaki Pull-Down menüden sisteminizde yüklü olan herhangi bir fontu seçebilirsiniz.
Size bölümünden de font boyutunu ister piksel cinsinden, ister de punto olarak belirliyebiliyorsunuz. Leading bölümünde belirteceğiniz değer ile satır aralıklarını, Spacing ile de karakter aralıklarını tanımlayabiliyorsunuz. Style kutusundan herhangi bir kelime işlemcide olduğu gibi metinin yazı kalınlığı, eğikliği, alt çizgi ve üst çizgi gibi özellikleri ayarlanabiliyor. Burada yer alan Strike Through, yazının üzerinde bir çizgi oluşturur. Anti Aliased seçeneği ile de yaratılan metinin kenarları yumuşatılarak arka plan ile uyum içinde olması sağlanırken, oluşacak kırık kenarların da önüne geçilebiliyor. Alignment bölümünde ise yazılan metinin sağa sola hizalanması ya da ortalanması sağlanabiliyor. Metinin yazıldığı alttaki pencerenin altında bulunan Font ve Size seçeneğini aktif duruma getirerek, seçtiğiniz punto boyutu ve font şeklini daha yazarken metin
penceresinde ön izleyebiliyorsunuz .
Graident (Degrade Aracı)
Biraz daha gelişmiş bir çizim aracı olan Gradient Tool, çizgisel değil, yüzeysel bir etki yaratır. Arka plan oluşturmadan, yapay üç boyutlu çizimler yaratmaya kadar birçok alanda kullanılabilir.
En basit tanımıyla grafikerlerin arka plan resmi kullanamadıkları çalışmaları tek renkten kurtarmak için kullandıkları bir araçtır. Seçim araçlarıyla beraber kullanılması sonucunda çok hoş efektler yaratılabilir. Araç çubuğundan Gradient (degrade) aracını seçtikten sonra, deneme yapmak için çalışma alanı üzerinde herhangi bir noktaya sol tuş ile tıklayın. Elinizi kaldırmadan imleci farklı bir koordinata sürükleyin. Fare tuşunu bıraktığınız an, ilk noktadan son nokta doğrultusunda Foreground (ön plan) renginden Background (arka plan) rengine doğru hoş bir renk geçişi yaratılacaktır. Burada belirlediğiniz noktaların iki tarafında ve dışta kalan bölge ise geçişten etkilenmeden seçilen ana renkler olarak kalacaktır. Bu araç ile yaratılacak renk geçişi ise bununla kalmaz. Araç çubuğunda Gradient aracına çift tıklayarak, bu araç için seçenekler penceresine ulaşabilirsiniz. Burada Type seçeneğini kullanarak, Linear (doğrusal) bir geçiş yerine, Radial (dairesel) bir geçiş seçme şansına da sahip olabilirsiniz. Bu şekilde renk geçişi belirleyeceğiniz yarıçap boyutunda merkezden başlayarak dışa doğru yaratılacaktır.
Boyama stili ve Opacity ayarı ise çizim araçlarında gördüğümüz mantıkla çalışmaktadır. Belirlediğiniz bir tipte geçiş yaratırken bunun hangi renkten hangi renge doğru olacağını da yine bu penceredeki Gradient Pull-Down menüsünden seçebilirsiniz.
Burada ForeGround’dan Background’a ya da tam tersi, saydamdan Foreground’a on beşe yakın degişik renk kombinasyonunda renk geçişi seçeneği bulunuyor. Bunların dışında kendi renk tercihi ve sayısına göre yeni geçişler yaratılıp kaydedilebiliyor.
Bunun için önce Ayarlar penceresindeki Edit tuşuna basıyoruz. Açılan yeni pencerede, eğer var olan ayarı değiştirmek istemiyorsak, New tuşuna basıp yeni bir isim vererek kendi geçişimizi yaratmaya başlayalım. Pencerenin ortasında yer alan barın alt iki yanında görünen boya kutusuna benzeyen simgeler ayarlayacağınız rengi temsil eder. Default olarak her ikisi de siyah olarak gelir. Barın üstünde, ortada yer alan nokta ise renk geçişinin tam ortasını belirler. Şimdi ilk boya kutusunu tıklayarak seçelim ve hemen altta yer alan renk kutusuna tıklayalım. Bir renk belirledikten sonra aynı işlemi ikinci kutu için de tekrarlayalım. En altta yer alan barda örnek geçiş yer alacaktır. Eğer bu geçişi kaydetmek istiyorsak Save tuşunu kullanıyoruz ya da Load tuşu ile hazırdaki dosyalardan birini açabiliyoruz.
Peki birden fazla renk geçişi için ne yapmamız gerekiyor? Bu durumda ortadaki barın altında, rengi yerleştirmek istediğimiz noktaya bir kez tıklamak yeterli oluyor ve orada yeni bir boya kutusu yaratılıyor. Aynı işlemleri bu kutu için de uyguluyoruz. Eğer üçüncü bir renkten vazgeçtiysek, bu kutuyu tıklayıp barın üzerine doğru sürüklememiz, ondan kurtulmamız için
yeterli oluyor. Eğer renk geçişi yerine saydamlığa doğru bir geçiş istiyorsak, bu durumda Adjust’ın yanındaki Transperancy kutusunu işaretlememiz gerekiyor (Renk modunda yapılan ayarlar korunacaktır). Burada daha önce yaptığımız gibi kutuları seçiyoruz. Fakat renk seçimi yerine saydamlık değerini Opacity kutusunun yanına giriyoruz. 0 ile 100 arasında değişen değerde 0 tam saydam, 100 ise tam mat bir etki yaratacaktır. İki menüde de yer alan Location değeri ise, o renk tonunun hangi yüzdeden başlayacağını belirler. 0 ile 100 arası değişen bu değerde 0 ilk nokta, 100 ise son noktayı belirler.
Eye Dropper (Renk Seçim Aracı)
Daha önce çizim araçlarında gördüğümüz ALT tuşu ile faaliyete geçen renk seçim aracını araç çubuğundan damlalık simgesini kullanarak da aktif hale getirmek mümkün. Bu şekilde kullanıldığı zaman, ekstra bir ayara daha sahip oluyoruz. Bu ikona çift tıkladığımız zaman açılan seçenekler penceresinde tek bir ayar bulunuyor. Default olarak, çalışma alanın üzerindeki tıklanan noktanın renk değerini seçen bu araçta, istenirse 3’e3 ya da 5’e 5 noktanın ortalama değeri de seçilebiliyor. Bunun için seçenekler penceresindeki Pull-Down menüden istenilen değer belirleniyor. Bu özellik insan teni gibi karışık renk tonları içeren bir resimde aynı noktada değişik ayarlar ile seçim yapılmak suretiyle en iyi şekilde izlenebilir.
Doğrudan seçimde Foreground rengi, ALT tuşu ile beraber kullanım durumunda da Background rengi seçilebiliyor.
Düzenleme Araçları
Photoshop içinde yer alan düzenleme araçları tabii ki araç çubuğunda yer alan dört adet araç ile sınırlı değildir. Ancak bunlar el altında bulunan ve en çok kullanılan temel araçlardır. Piksel tabanlı çalışan bu tür araçların dışında, menü çubuğunda yer alan, daha önce de bahsettiğimiz düzlemsel düzenleme araçları bulunur. Image menüsünde yer alan Mode, Adjust, Image Size, Canvas Size ve Rotate Canvas seçenekleri tüm bir resim üzerinde etkili olan düzenleme araçlarını içerirler. Başlangıç için kullanacağımız bu araçların dışında, tabii ki Photoshop içinde birçok profesyonel düzenleme aracı daha bulunur. Bunlar arasında, yine menü çubuğunda, Filter menüsü altında yer alan ve resim üzerinde çeşitli efektler yaratan araçlar da yer almaktadır. Filtreler olarak adlandırılan bu araçlar Photoshop'ın doğrudan bir parçası olmayıp eklenti olarak yüklenirler. Photoshop kurulduktan sonra, istenirse Adobe
ya da 3. parti firmalar tarafından yazılan bu tip yeni eklentiler de sisteme dahil edilerek daha güçlü bir çalışma olanağı yaratılabilir.
Filtreler aslında Photoshop'ta zaten var olan özelliklerin birarada kullanılmasından meydana gelen yığın dosyalar olarak nitelendirilebilir ve ilk defa Photoshop kullanmaya başlayan bir kullanıcı için de çok cazip ve çekici olabilir. Birkaç fare hareketi ve tıklaması ile kolayca değişik görüntüler yaratmak kullanıcılar açısından her zaman caziptir. Ancak bu belli bir zaman sürer ve bu şekilde yapılan tasarımlar zaten yeni olan kullanıcı için monotonlaşmaya başlar. Daha önce de belirttiğimiz gibi, filtreler sizi daha yaratıcı yapmaz, sadece işlerinizi hızlandırır. Bu yüzden her şeyi kendiniz yapmaya çalışın ve çalışma için yeterli zamana sahipseniz, hemen filtrelere sarılmayın. Photoshop içinde yer alan bu filtreleri önümüzdeki konular içinde tek tek inceleyeceğiz. Ama bundan önce düzlemsel düzenleme araçları ile filtreleri kullanırken ihtiyaç duyacağımız Layer konusuna bir göz atalım.
Düzlemsel Düzenleme Araçları
Photoshop'ın menü çubuğunda Image menüsünde yer alan bu araçlar, resim üzerinde renk, boyut ve deformasyon konularında düzenlemeler yapılmasını sağlarlar ve etkileri tüm resim üzerinde olur. Şimdi sırası ile yeni başlayan bir kullanıcıya gerekecek bu araçları inceleyelim.
Mode: Bu seçenek resim üzerinde Bitmap, Grayscale, Duotone, Indexed Color, RGB, CMYK, Lab Color ve Multichannel renk modları arasında geçiş yapmanızı sağlayacaktır. Peki bunlar ne işinize yarayacak? Çok farklı sistemler ile çalışmak için farklı standartların desteklenmesi gerekir. Örneğin çoğu filtrenin çalışması için RGB renk paleti gereklidir. Ancak bir resmin baskıya gönderilebilmesi için de istenen renk paleti CMYK'dır. Ayrıca siyah beyaz olarak bastırılacak bir resmi de Grayscale modda çalışmak en iyisi olacaktır. Bir resmi GIF formatında kaydetmek istiyorsak da yapmamız gereken Indexed Color olarak kaydetmektir. Görüldüğü gibi farklı işlemler bizi değişik renk standartlarında çalışmaya zorlar. Standartlar arası geçiş yaparken de dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Örneğin değişim yapılmadan önce resim üzerindeki çalışma olabildiğince bitirilmiş olmalıdır. Çünkü çevrim sırasında renk oynamaları olabilir. Bunun yanında, yine bazı standartlar arasındaki dönüşümler sırasında Layer'lar düzlenebilir. Yani birden fazla çalışma tabakası (Layer) tek bir tabakaya indirgenebilir. Bu yüzden dönüşümleri yapmadan önce resminizin bir kopyasını kaydetmeyi unutmayın. Son olarak, bir moddan diğerine dönüşüm de mümkün olmamaktadır. Örneğin CMYK bir resmi Indexed Color'a çevirmek için önce RGB'ye, daha sonra Indexed Color'a çevirmek gerekir. Neyin neye çevrilemediği zaten seçeneklerin kapalı olmasından anlaşılabilir. Dönüşüm yapmak için Image menüsünden Mode seçeneğini seçmek ve istenen modu belirlemek yeterli olmaktadır. Sadece Indexed Color'a çevrim sırasında ek bir sorgu penceresi karşımıza gelecek, diğerlerinde dönüşümler otomatik olarak yapılacaktır. Ekrana gelecek olan pencereden, Adaptive Palette, 8 bit/piksel renk derinliği, 256 renk ve Dither'sız seçeneklerin kullanılması en iyi Indexed Color resmin elde edilmesini sağlayacaktır. Bu modda iken resmin renk tablosunu da Color Table seçeneği ile isteğinize uygun bir başkası ile değiştirebilirsiniz. Burada hazır olan beş renk tablosunu kullanabileceğiniz gibi, kendi yaratmış olduğunuz bir tanesini de yükleyebilirsiniz.
Adjust: Resmin renk ayarları ile oynayabileceğimiz bir başka menü seçeneği de Adjust'tır. Ancak 15'e yakın oldukça detaylı ayar içeren bu seçenek Mode'dan tamamıyla farklıdır. Mode'da yapılan renk paleti değişimleri sadece çeşitli çalışma ortamlarına uyum için yapılır ve resmin orijinal renkleri üzerinde değişim yapmaz. Adjust seçeneği altında yer alan seçenekler ise resmin tonlamasından renk bilgilerine kadar birçok şeyi değiştirerek sonuçta oldukça farklı bir resim ortaya koyar. Bu seçenek altında yer alan Invert, Equalize, Threshold ve Posterize, resme uygulanacak değişik hazır efektler olarak nitelendirilebilir ve örnekte görüldüğü gibi resmin karakteristiklerini oldukça değiştirirler. En sonda yer alan Variations ise renk tonlarının ve CMYK değerlerinin oranlarını olabildiğine kolay bir şekilde değiştirmenizi sağlayacak bir pencere içerir.
uygulanacak değişik hazır efektler olarak nitelendirilebilir ve örnekte görüldüğü gibi resmin karakteristiklerini oldukça değiştirirler. En sonda yer alan Variations ise renk tonlarının ve CMYK değerlerinin oranlarını olabildiğine kolay bir şekilde değiştirmenizi sağlayacak bir pencere içerir. Buradan ortada yer alan resme CMYK renklerini tek tek katarak anında sonucu görebilir ve daha kolay ayarlama yapabilirsiniz. Auto Levels seçeneği otomatik olarak renk tonlarında bir ayarlama yapacak ve resimdeki renklerin tonlarını birbirine en uygun şekle getirecektir. Burada yer alan diğer tüm ayarlar yine farklı yöntemler ile bu tip ayarlamaları içerir.
Duplicate: Resimler ile çalışırken yaptığınız bir değişiklik bazen pek hoşunuza gitmeyebilir ve geri alma şansınız da olmayabilir. Bu yüzden bu tür değişimleri yapmadan ya da efektleri uygulamadan önce çalıştığınız resmin bir kopyasını çıkarmanız gerekebilir. Image menüsünden bu seçeneği seçtiğiniz zaman, belirleyeceğiniz bir adda birebir kopyası oluşturulacaktır. Bu yöntem ile resimleri yan yana koyup yapacağınız bir değişikliğin güzel gözüküp gözükmeyeceğine de karar verebilirsiniz.
Image Size: Çalışmakta olduğunuz resmin boyutlarını göz kararı değil de, ölçülü olarak değiştirmek istiyorsanız bu seçeneği kullanabilirsiniz. Menüden bu seçeneğe tıkladığınız zaman karşınıza resmin boyutlarını değiştirebileceğiniz bir pencere gelecektir. Buradan ekran görünüşünü ve baskı boyutunu değiştirebilirsiniz. En üstte yer alan Width ve Height ister piksel cinsinden, ister yüzde olarak boyutları değiştirmeye yarar. Altta yer alan Constrain Proportions seçeneği seçili durumda iken, resmin oranı korunur ve deformasyon görülmez. Eğer yükseklik genişlikten farklı olarak değiştirilmek isteniyorsa, bu takdirde bunun kapatılması gerekir. Constrain Proportions'ın hemen altında yer alan Resample Image seçeneği ise, boyut değiştirmenin hangi şekilde yapılacağını belirler. Bicubic, Bilinear ve Nearest Neighbor seçeneklerinin her biri resmin boyutunun değişiminde piksellere uygulanacak değişimi belirler. Örneğin resim büyültmelerde Nearest Neighbor seçeneğinin seçilmesi durumunda, iki piksel arasında oluşturulması gerekebilecek her yeni piksel, iki yanında kalan piksellerin ortalama bir renk değerine sahip olacaktır. Doğal olarak bu da resimde bir flulaşma oluşturacaktır. Bu yüzden duruma göre bu seçeneklerin değiştirilmesi gerekir. Eğer ekran görünüşünden çok, baskı boyutunu değiştirmek istiyorsanız, o zaman orta kısımda kalan boyutları ayarlamanız gerekir. Burada baskı ile ilgili olduğu için yükseklik ve genişliğin dışında baskı çözünürlüğünün de belirtilmesi gerekir. Boyut ayarlarında diğerinden farklı olarak değerleri cm, inch, point, picas, columns ve yüzde olarak da girebilirsiniz. Baskı çözünürlüğü ise piksel/cm ya da piksel/inch cinsinden olabilir. Bilgisayar için 72 piksel/inch idealken, baskı için bunun 300 piksel/inch ve üstü olması tercih edilir.
Canvas Size: Yine resim boyutlarını değiştirmeye yarayan bu seçenek, çalışılan resmin alanını genişletirken, var olan resmi buna uygun olarak genişletmez ve resmin kenarlarında boşluk olmasına neden olur. Bu şekilde resme eklemeler yapılabilir, sığmayan objeler sığdırılabilir. Aynı şekilde çalışma alanı küçültüldüğünde de resim kenarlarından kırpılma yapılır. Seçenek tıklandığı zaman açılan pencereden öncelikle genleşmenin ya da daralmanın hangi yönlerde yapılacağının belirlenmesi gerekir. Anchor başlığı altında yer alan 9 kutudan bu ayarlanabilir. Ortadaki kutu işaretli olduğu zaman yapılacak boyut değişimleri dört yönde de yapılacaktır. Yani verilecek 5 cm'lik bir genişletme hem sağdan hem de soldan 2,5 cm olarak yapılacaktır. Sadece sağ tarafa doğru bir genişletme isteniyorsa, en soldaki ortadaki kutu seçilmelidir. Örnek resme bakarak hangi yöndeki genişletmenin ne şekilde yapılacağını anlayabilirsiniz. Canvas Size çalışma sonrası resim alanını genişletmenin kısa bir yoludur. Yeni bir belge açıp kes kopyala işlemi yapmaktan kullanıcıyı kurtarır.
Crop: Resmin istenmeyen kısımlarını bir makasla kesiyormuş gibi kesip atmaya yarayan bir araçtır. Resim üzerinde seçim yapıldıktan sonra menüden Crop işlemi uygulanırsa, seçim kenarları resmin yeni kenarları olarak belirlenecek ve geriye kalan seçimdışı bölgeler bir daha geri alınmayacak şekilde atılacaktır. Halbuki Canvas Size'da çalışma alanı ufaltıldığı zaman dışarıda kalan kısımlar korunmaya devam edilir ve Canvas tekrar büyütüldüğü zaman geri kazanılabilirler. Bunun için tabii ki resmin PSD (Photoshop) formatında kaydedilmiş olması gerekir.
Rotate Canvas: Bu seçenek tüm resmin yönünün değiştirilmesine yarar. İlk başta yer alan 180, 90 CW ve 90 CCW, resmi kendi ekseni etrafında sırası ile 180 derece, 90 derece saat yönünde ve 90 derece saat yönünün tersinde çevirmeye yarar. Flip Horizontal resme ufuk çizgisi doğrultusunda aynalama yapar, Flip Vertical ise dik olarak aynı işlemi görür. İki durumda da resmin eski şekli silinir. Burada yer alan Arbitrary ise saat yönünde ya da tersinde istenilen bir derecede resmi döndürür. Bu menü dışında resim istenirse, elle döndürme işlemine de tabi tutulabilir. Bunun için seçim yapıldıktan sonra ya da yapılmadan CTRL-T tuşlarına basılırsa, serbest düzenleme moduna geçilir. Seçimin biraz uzağından fare ile serbest döndürme işlemi yapılabilir. İşlem bitince ENTER tuşuna basarak ya da fareye çift tıklayarak eski konuma dönülebilir.
Layers, Channels ve Path Üçlüsü
Photoshop'un standart genel görüntüsünde sağ alt tarafta şimdiye kadar adından ve işlevinden çok söz etmediğimiz bir pencere yer alır. Layers, Channels ve Paths araçlarını barındıran bu pencere profesyonel amaçlı olarak Photoshop kullananlar ve değişik efektler oluşturanlar için vazgeçilmez bir öğedir. Artık sizin de programın standart kullanımı ve özellikleri hakkında bilgi sahibi olduğunuzu varsayarak aslında biraz daha profesyonel kullanıma yönelik, ama gerekli olan bu konuya biraz değineceğiz. Bundan özellikle söz etmemizin sebebi ise bahsedilen araçların ilerideki konuda anlatılacak olan Filtreler için bir temel teşkil etmesi. Çünkü gerek kullanılacak filtreler, gerekse kendinizin yaratacağı efektler özellikle Layers ve Channels bilgisi ile kullanımını gerektirecektir. Yararlanmasanız da Photoshop'un doğasında olan bu araçlar zaten program tarafından sürekli kullanılmaktadır. Bu yüzden bazı çizim araçları tarafından zaten kullanılan bu araçları tanımak size hız ve yaratıcılık gibi artı avantajlar kazandıracaktır. Channels konusuna geçen bölümde biraz değinmiştik. Paths konusunun ise Filtreler üzerinde çok büyük bir etkisi yoktur. Bu yüzden profesyonel kullanıma yönelik bu iki konuya kısaca değineceğiz ve son olarak Layers'ı işleyeceğiz.
Channels: Bilgisayarda ana renkler olarak nitelendirilen renklerin dışında kalanlar bu ana renklerin karışımından oluşturulurlar. Photoshop'u kullanırken de çalıştığınız resimleri bu ana renklere ayırarak görmek mümkün olur. Böylece ister bu renkler üzerinde tek tek çalışarak, ister efektler uygulayarak daha değişik etkiler yaratılabilir. Programda standartlaşmış olarak en çok kullanılan RGB ve CMYK renk paletlerine göre renkler bilgisayarda sırası ile 3 ve 4 renkle temsil edilirler.
Önceki bölümde bunlar ile ilgili karşılaştırmalı bir tablo bulunmaktadır. Daha önce anlattığımız gibi, seçilen renk paletine uyan renk adedi kadar kanal Channels penceresinde alt alta yer alacaktır. Penceredeki Channels kartı seçili iken renk paletinde yer alan renklerin yanında bulunan göz simgeleri bu kanalların gözüküp gözükmediğini göstermektedir. En üstte her zaman tüm bu kanalların toplamını ifade eden kanal yer alır. RGB renk paletini örnek alalım. RGB kanalı seçili iken resim normal olarak izlenebilecektir. Bunun yanında, sadece Red kanalına tıklanıldığı zaman ise resmin sadece Red (Kırmızı) içeren bölgeleri gösterilecektir. Diğer kanallar için de aynı şey geçerlidir. Eğer resmin iki rengini birarada görmek istiyorsak, o zaman göz simgelerine tıklayarak istenmeyen renk kanalı kapatılabilir. Tüm renk kanalları açıkken otomatik olarak RGB kanalı da açılacaktır.
Her bir kanala geçip tek tek çalışılabileceği gibi, bunları ayırıp aynı anda ekranda görerek çalışma imkanı da bulunur. Bunun için pencerenin sağ üst tarafında göreceğiniz ok işaretine tıklayıp buradan "Split Channels" seçeneğinin seçilmesi gerekir. Çalışma sonrası bunları tekrar birleştirmek için ise yine aynı menüden bu sefer "Merge Channels" seçeneğinin seçilmesi gerekir. Yine bu pencerede istenirse altta yer alan simgeler ile yeni bir kanal eklenebilir ya da var olan kanallar silinebilir. Bu araç çalışmaya spot renk adı verilen ekstra renkler eklemek için kullanılabilir. Böylece baskı sırasında seçilen spot rengin çok net bir çıktısı alınabilir. Çünkü bu renk doğrudan basılacak ve renklerin bir karışımı olmayacaktır.
Paths: Photoshop'un en değişik komutlarından biri de Paths'tir. Aslen, görevi seçim araçlarından farklı değildir. Ancak çalışma alanı daha profesyonel olanlara yöneliktir. Kullanıcıya bir noktada daha önce seçim araçları bölümünde görmüş olduğumuz Lasso aracına çok benzeyen bir aracı seçme imkanı sağlar. Diğerinden farklı olarak, yaptığı seçim daha güvenilir ve sınırları keskin hatlara sahiptir. Bunun nedeni de seçim için özel eğriler kullanılmasıdır. Daha sonra istenirse hazırlanan Path'lerin normal seçimlere döndürülmesi mümkün olur. Üç aracın birarada yer aldığı pencerede Path kartını seçtiğimiz zaman, biraz önce anlatılan aracınkine benzer bir pencere karşımıza gelecektir. Burada en altta yine çeşitli araçlar bulunur. Bunlardan önemli olanlara herhangi bir Path üzerinde sağ tuşa ya da sağ üst köşedeki oka tıklayıp da ulaşılabilir. Yaratılan herhangi bir Path seçili iken, alttaki araçlardan içi dolu daire şeklindeki simgeye tıklandığı zaman, Path'in kapladığı alanın içi ön plan rengi ile doldurulacaktır. Hemen onun yanındaki daire simgesi ise Path'in sınırlarını yine ön plan rengi ile oluşturacaktır. Üçüncü sırada yer alan kesikli çizgili daire simgesi Path'i bir seçim olarak atayacaktır. Bunun tam tersini yapacak olan dördüncü simge ise resim üzerindeki herhangi bir seçimi Path olarak oluşturacaktır. Ancak bu şekilde yaratılan Path'lerin el ile yaratılacak olandan daha kötü sonuç vereceğini de akılda bulundurmak gerekir. Eğer kaliteli bir sonuç isteniyorsa, bu işlemi zorda kalmadıkça pek kullanmamak gerekir. Sondaki iki seçenek ise sırası ile yeni bir Path yaratmak ve olanları silmek için kullanılır. Peki bu Path'leri nasıl oluşturacağız? Araç çubuğunda yer alan ancak daha önce çok fazla bahsetmediğimiz Pen aracı bu işlemi yapan araçtır ve kullanım olarak diğer araçlardan biraz daha farklıdır. Pen aracı seçildikten sonra otomatik olarak oluşturulacağı için, ayrıca yeni bir Path yaratmamıza gerek kalmaz. Başlangıç noktasına ilk noktayı koyduktan sonra, farenin tuşundan elinizi kaldırmadan hareket ettirdiğinizde, konulan noktadan iki yöne bir doğru uzandığını göreceksiniz. Bu oluşacak eğriye teğet olacak çizgidir ve daha sonradan da ayarlanabilir. Bunu bitirdikten sonra, farenin tuşunu bırakıp ikinci noktayı belirleyin. Tekrar tuşa tıkladığınızda, önce yine düz bir çizginin oluştuğunu göreceksiniz. Elinizi farenin tuşundan kaldırmadan hareket ettirdiğinizde ise, eğriniz oluşacaktır. Oluşacak eğrinin yönü ilk noktayı koyarken oluşturduğunuz ilk teğetin oluşma yönünde olacaktır. Oluşacak her yeni eğri ise, bir diğerine yine yumuşak köşeler ile bağlanacaktır.
Ancak her zaman bu şekilde olması istenmeyebilir ve daha sert köşelere gerek duyulabilir. Bu durumda oluşturduğunuz son noktanın üzerine ALT tuşu basılı iken bir kere tıklayın. Daha sonradan oluşturacağınız eğri sert bir köşe çizdikten sonra sizin istediğiniz yönde olacaktır. Çizim sırasında Path tamamlanmamış olsa bile, CTRL tuşuna basılı iken daha önce koymuş olduğunuz noktalar üzerinde değişimler yapabilirsiniz. Son noktayı ilk nokta ile birleştirdiğiniz zaman Path kapanacaktır. Böylece yeni bir Path'in çizimine başlayabilirsiniz. Bir önceki Path'i kapatmadan başka birine geçmek için de yine CTRL tuşuna basarak ekranın boş bir yerine tıklamak yeterli olacaktır.
Layers: Photoshop ve benzeri Layer'lar ile çalışan programların dışında kalan programlarda, resim üzerinde yaptığınız her değişiklik ve ek doğrudan orijinal resim üzerinde değişikliğe yol açacaktır. Eğer program çok fazla geri alma seçeneği desteklemiyorsa (UNDO), ikinci yanlış hamleden sonra yaptıklarınızı bir daha geri alamayabilirsiniz. Bu da her şeye baştan başlayacağınız anlamına gelir. Ancak Layers kullanımı ile yapılacak her ek ve değişim zaten resim üzerinde ayrı bir katman olarak yer alacağından geri alınması da o katmanın silinmesi kadar kolay olacaktır. Photoshop'ta yer alan metin aracı ve yapıştırma gibi işlemler zaten otomatik olarak yeni bir katman oluştururlar.
Bunun dışında kalan çizim araçlarını kullanmadan önce de yeni bir katman oluşturmanız sizin yararınıza olacaktır. Yaratılan her katman ayrı ayrı birer resimmiş gibi işlenebildiği gibi, en sonda tek bir katman haline de indirgenebilir. Kayıt sırasında ise Photoshop'un kendi formatı olan PSD kullanılması durumunda katmanları bozmadan dosyanın kaydedilebilmesi mümkündür. Şimdi Layer kullanımına bir göz atalım. Channels ve Paths ile birlikte yer alan Layers kartı diğerlerinden farklı olarak renk modunu ve saydamlığını ayarlayabileceğiniz iki ayar daha içerir. Bu yüzden daha önceden tanıdığımız bu ayarlar üzerinde fazla durmayacağız. Bunların hemen altında ise "Preserve Transperancy" seçeneği yer alır. Oluşturulan katmanlarda genelde yapıştırılan resim ya da oluşturulan metin dışında kalan bölümler piksel içermezler ve saydamdırlar. Bu gibi katmanlarda yapılacak çizimler ve eklemeler ise piksel olsun olmasın, tüm alanı etkiler. Eğer katman içinde sadece piksel içeren bölümler üzerinde değişim yapılmak isteniyorsa, "Preserve Transperancy" seçeneğinin aktif durumda olması yeterlidir. Ancak bu durumda iken uygulanan filtrelerin çoğu istenen etkiyi yaratamayacaktır. Özellikle belirtilen alandan daha geniş bir etki yaratacak gölge oluşturma ve kenarları yumuşatan efektler için "Preserve Transperancy"'nin kapalı kalması gerekir. Bu pencerede, diğer araçlarda olduğu gibi, alt kısımda yer alan araçlardan en soldaki ile o katmandaki tüm dolu pikseller seçilebilir. Onun hemen sağındakiler ise sırası ile yeni bir katman oluşturmaya ve var olan katmanı silmeye yararlar.
Her yeni yaratılan katman bir sonrakinin üzerinde yer alacaktır. Bazen istenmeyen bir şekilde bir tanesi diğerinin üzerinde yer alabilir. Bu durumda, farklı bir sırada yer almasını istediğiniz katmanı diğerleri arasında fare kullanarak kolaylıkla taşıyabilirsiniz. Yapmanız gereken sadece Layer ismi üzerinden tutup yukarı ve aşağı sırada taşımak olacaktır. Katmanınızı taşırken gireceği aralık rengin koyulaşması ile size belirtilecektir. İstediğiniz araya geldiğinizde, farenin tuşunu bırakarak Layer'ı o araya taşıyabilirsiniz. Layer'lar arasında tek taşınamayan Background'dur. Her Layer'ın en solunda yer alan göz simgesi onun ekranda gözüküp gözükmeyeceğini belirtir. Bazen çalışma sırasında daha rahat çalışmak için bazı Layer'ların kapatılması gerekebilir. Yine bazen uygulanacak efektlerin ya da taşıma işlerinin birden fazla Layer üzerinde birden uygulanması gerekebilir. Bu durumda ise birkaç Layer'ın gruplanması lazımdır. Fırça simgesi ve mavi renk o an seçili olan Layer'ı temsil etmektedir. Diğer Layer'larda fırça simgesinin yeri boş durmaktadır. Bu kutucukların tıklanması ile bir zincir simgesi belirir ve bu kutular aktif olan Layer'lar ile gruplanırlar. İstenildiği kadar Layer bu gruba dahil edilebilir ve ikinci tıklamada ya da başka bir Layer'ın aktif duruma getirilmesi ile bozulurlar.
Çalışmanın bitiminde eğer GIF, JPG gibi tek katmandan oluşan bir formatta kayıt yapılması gerekiyorsa, bu katmanların teke indirgenmesi gerekir. Bu da sağ üst tarafta yer alan ok tuşuna tıklanarak yapılabilir. Burada açılan menüde "Flatten Image" seçeneğini seçtiğinizde tüm Layer'lar Background Layer'ına indirgenir.
Yalnız bu durumda tekrar geriye dönüş mümkün olmaz. Eğer tüm Layer'ları değil de, sadece bir üsttekini tek bir adım indirgemek istiyorsak, bu durumda "Merge Down" seçeneğini kullanmamız gerekir. Seçili olan katman bir alttaki ile birleşecektir. Yine bu menüde yer alan "Merge Visible" ise sadece görünür olan Layer'ları biraraya toplayacaktır. Herhangi bir Layer'ın ismi üzerine çift tıklayarak da onun özelliklerine ulaşmak mümkün olur. Buradan Layer'ın saydamlığı ve renk modları gibi özellikler ayarlanabilir.
Ana menüde yer alan Layers seçeneği ise anlatılan bu özelliklerin yanında katmanlar üzerine uygulanabilecek çeşitli deformasyonları da içerir. Bunlar daha önce Image menüsü altında işlediğimiz deformasyonlara çok benzediği için ayrıca işlenmeyecektir. Kullanımı aynı olduğundan Image menüsü konusuna bakılabilir.